Czy się różni biegły sądowy od biegłego prywatnego i jego opinii?

Różnice pomiędzy biegłymi

Dużo osób, które są zaangażowane w sprawy sądowe, zastanawia się, czy celowe jest sporządzenie prywatnej opinii przez specjalistę z danej dziedziny. Czy taka opinia ma jakąkolwiek wartość dowodową w postępowaniu? Czy może zastąpić lub podważyć opinię biegłego sądowego? Czym właściwie różni się biegły sądowy od prywatnego eksperta? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Biegły sądowy to osoba, która została powołana przez sąd lub prokuraturę w celu zasięgnięcia jej opinii na temat okoliczności wymagających wiadomości specjalnych. 
Biegły sądowy jest wpisany na listę biegłych sądowych prowadzoną przez sąd. Biegły sądowy ma obowiązek wykonywać swoje zadania sumiennie i rzetelnie, a także przestrzegać tajemnicy zawodowej.

Biegły sądowy musi spełniać określone kryteria, takie jak: posiadanie odpowiedniego wykształcenia, doświadczenia i kwalifikacji w danej dyscyplinie; nieskazitelna opinia; niekaralność; niezależność i bezstronność. 

Prywatna opinia to opinia wykonana na zlecenie jednej ze stron procesu przez osobę posiadającą wiadomości specjalne w danej dziedzinie. Prywatna opinia nie jest równoznaczna z opinią biegłego sądowego i nie ma takiej samej mocy dowodowej. Prywatna opinia jest traktowana jako dokument prywatny i jako taki podlega ocenie sądu. Sąd może uwzględnić prywatną opinię jako fragment materiału procesowego wyrażający stanowisko strony lub jako przesłanka do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego. 

Główne różnice między biegłym sądowym a prywatną opinią

- procedura powołania: biegły sądowy jest powoływany przez organ procesowy, a prywatna opinia jest zlecona przez stronę;
- status prawny: biegły sądowy jest organem pomocniczym sądu lub prokuratury i podlega ich nadzorowi, prywatna opinia jest dokumentem własnym strony, a prywatny biegły nie ma specjalnego statusu prawnego;
- moc dowodowa: opinia biegłego sądowego jest dowodem na okoliczność wymagającą wiadomości specjalnych i co do zasady wiąże organ procesowy, chyba że zostanie podważona przez inną opinię biegłego lub dowody przeciwne, a prywatna opinia nie wiąże organu procesowego;

Podsumowanie

Opinia biegłego sądowego i prywatna opinia to dwa różne rodzaje ekspertyz, które mają różne znaczenie i rolę w procesie. Nie można więc traktować ich jako tożsamych. Zlecenie prywatnej opinii może być jednak przydatne dla strony procesu, także w celu oceny zasadności roszczenia przed rozpoczęciem długofalowego procesu. W razie wątpliwości czy warto zainwestować w prywatną opinię przed rozpoczęciem sprawy sądowej zachęcamy do kontaktu.