Odpowiedzialność odszkodowawcza szpitala za błąd diagnostyczny

Każdy ośrodek medyczny podczas przyjmowania i leczenia pacjenta ma swoje obowiązki. Zdarza się, że szpital w trakcie diagnozy popełnia błąd, który skutkuje nieprawidłowym leczeniem, a czasem wręcz narażeniem pacjenta na utratę zdrowia. W takiej sytuacji należy pamiętać, że szpital ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą. Na czym więc polega odpowiedzialność szpitala za błąd diagnostyczny?

Definicja błędu medycznego

Definicja błędu medycznego nie została zdefiniowana w żadnym akcie prawnym.
W ustawie z  dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wprowadzono jednak definicję zdarzenia medycznego, która odnosi się do zakażenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta lub śmierci pacjenta będącego następstwem niezgodnego leczenia, zastosowania produktu lub wyrobu medycznego, a także w przypadku błędnej diagnozy, jeżeli jej następstwem było niewłaściwe leczenie lub opóźnione leczenie właściwe, czego skutkiem był rozwój choroby. Analogicznie do tej definicji stosowane jest sformułowanie błędu medycznego.

Błąd diagnostyczny

Rozróżnia się wiele rodzajów błędów medycznych, które zależne są od przyczyny powstania samego błędu. Błąd diagnostyczny, nazywany też błędem rozpoznania, to postępowanie niezgodne z aktualną wiedzą medyczną oraz niezachowanie należytej staranności w trakcie stawiania diagnozy. Jest więc błędem nieprawidłowego zdiagnozowania pacjenta, które może skutkować wdrożeniem niewłaściwego leczenia, pogorszeniem się stanu pacjenta z powodu nieprawidłowego leczenia, opóźnieniem w prawidłowej diagnozie powodującym szkodę pacjentowi.

Błąd diagnostyczny może być także popełniony w trakcie prowadzenia badań specjalistycznych, które muszą odbyć się przed planowanym zabiegiem operacyjnym. Na tym etapie może on doprowadzić do błędnej decyzji o zabiegu lub jego zakresie.  Należy jednak podkreślić, że błędna diagnoza może być uznana za błąd w sztuce lekarskiej oraz podstawą roszczeń odszkodowawczych jedynie wtedy, gdy doprowadziła ona do uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

Odpowiedzialność szpitala za błąd diagnostyczny

Odpowiedzialność odszkodowawczą za błąd diagnostyczny może ponosić zakład opieki zdrowotnej, czyli m.in. szpital, jest to tzw. odpowiedzialność zastępcza. Taka odpowiedzialność rodzi się w momencie, w którym lekarz będący pracownikiem danego szpitala popełnia błąd diagnostyczny. Przesłanką do przypisania odpowiedzialności zakładowi opieki zdrowotnej jest szkoda wyrządzona przez lekarza przy wykonywaniu powierzonych mu czynności leczniczych. Podstawą prawną tej odpowiedzialności jest najczęściej art. 430 k.c., zgodnie z którym podmiot powierzający osobie  wykonanie czynności na własny rachunek ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby podczas wykonywania powierzonej czynności.

Istotna jest więc kwestia winy lekarza, gdyż odpowiedzialność ta opiera się właśnie na zasadzie winy. Lekarz zobowiązany jest do przykładania należytej staranności oraz w sposób profesjonalny wykonywania swojego zawodu. Dotyczy to zarówno działania jak i zaniechania.

Po ustaleniu, że czyn lekarza doprowadził do szkody wyrządzonej pacjentowi był zawiniony, należy także ustalić związek przyczynowy pomiędzy zawinionym działaniem bądź zaniechaniem a szkodą. Oznacza to, że szpital może być odpowiedzialny tylko za normalne następstwa działania bądź zaniechania ze strony swojego pracownika – lekarza, z których szkoda wynikła.